
Joystick คือ อุปกรณ์ชนิดหนึ่งซึ่งนำข้อมูลเข้าไปในคอมพิวเตอร์ มีรูปร่างเป็นคันโยกที่ตั้งอยู่บนฐาน ใช้ควบคุมการเคลื่อนที่ของตัวชี้บนจอภาพ โปรแกรมบางประเภทในคอมพิวเตอร์ เมื่อใช้แป้นพิมพ์หรือ เมาส์ อาจไม่มีความถนัดเท่าไหร่ เช่น เกมประเภทต่างๆ เป็นต้น เพราะฉะนั้นทางผู้ผลิตจึงได้มีการผลิต joystick ขึ้น ทำให้สามารถใช้งานในรูปแบบเฉพาะเจาะจงได้ง่ายขึ้น อีกทั้งยังทำให้การเล่นเกมสมจริงขึ้นอีกด้วย ยกตัวอย่าง เช่น ถ้าคุณกำลังเล่นเกมขับเครื่องเฮลิคอปเตอร์ ถ้าคุณต้องการบังคับให้เฮลิคอปเตอร์ เลี้ยวไปทางซ้ายคุณก็เพียงโยกคันบังคับไปทางซ้ายเท่านั้น ตั้งแต่มีการผลิต Joystick ขึ้นมาเป็นครั้งแรกของโลก Game controller ก็มีการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง โดยในยุคเริ่มต้นมาในลักษณะกล่องเล็กๆ เท่านั้น และมีปุ่มบังคับอยู่เพียงไม่กี่ปุ่ม จนกระทั่งในปัจจุบันมีการพัฒนา Game controller ที่มีความเฉพาะเจาะจงกับเกมบางประเภทมากขึ้น เพื่อเสริมประสิทธิภาพของการเล่นถึงขีดสุด เช่น พวงมาลัยขับรถจริงๆ สำหรับเกมขับรถ เป็นต้น นอกจากนี้ Joystick บางประเภทอาจมีปุ่มเพิ่มเติมเพื่อใช้งานคำสั่งอื่นๆ พิเศษ เป็นต้น
Joystick หนึ่งในอุปกรณ์คู่ใจของ Gamer
มี Gamer ที่เล่นเกม PC หลายต่อหลายคนทีเดียว ไม่ค่อยถนัดบังคับเกม ด้วยคีย์บอร์ดหรือเมาส์กันสักเท่าไหร่ หากแต่พวกเขาจะทำได้ดีกับการใช้ Game controller มากกว่า และนอกจากนี้สำหรับชาวคอนโซล การใช้ปุ่ม Thumbsticks หรือ ปุ่ม Analog ก็ถือว่าเป็นปุ่มที่มีความสำคัญ ที่ให้ความรู้สึกสุดมัน และมีผลต่อการควบคุมตัวละครอย่างลึกซึ้ง
นอกจากนี้การเล่นเกมแนว Simulation ประเภทขับเครื่องบินต่างๆ เช่น เกม Elite: Dangerous หรือเกมที่ต้องขับขี่ยานพาหนะบุกตะลุยไปข้างหน้า อย่าง Battlefield จากการใช้เมาส์กับคีย์บอร์ด ก็เป็นเรื่องที่ไม่ค่อยถนัดนักสำหรับคนบางคน อีกทั้งยังไม่เข้าถึงความลึกซึ้งของการขับขี่อีกด้วย เพราะฉะนั้นการมี Joystick แบบคันโยกบังคับ ก็เข้ามาช่วยให้เกมมีความมันขึ้นได้ไม่มากก็น้อย ยกตัวอย่างให้เห็นภาพ เช่น Saitek X-55 Rhino เป็น Joystick คุณภาพระดับ Hi – End ซึ่งเพียบพร้อมไปด้วยปุ่มกดสมจริงทุกรูปแบบ โดยภายในคันโยกจะประกอบด้วยสปริงที่มีความยืดหยุ่นในระดับดีเยี่ยม เพื่อตอบสนองการขับเคลื่อนในรูปแบบต่างๆ ได้อย่างทันท่วงที และยังมีแผงควบคุมความเร็ว ซึ่งสามารถรองรับเครื่องบินได้แบบ 2 ไอพ่น ผู้เล่นปรับแต่งเพิ่มลดความเร็วได้ดั่งใจ และบริเวณส่วนควบคุมความเร็ว ก็ยังมีปุ่มกดเสริมสำหรับเกมแนว Simulation ที่เน้นความสมจริง แต่ถึงกระนั้นก็ตาม Saitek X-55 Rhino ตัวนี้ ก็ยังมีข้อเสียอยู่บ้าง ตรงที่วัสดุการผลิต ทำมาจากพลาสติกจึงทำให้มีน้ำหนักค่อนข้างเบา จึงไม่เหมาะกับมือผู้เล่นมือหนัก